انواع سازه گلخانه و اجزای آن
گلخانه‌ها بر اساس نوع سازه به چند دسته اصلی تقسیم می‌شن که هر کدوم برای شرایط خاصی طراحی و ساخته می‌شن.
۱. گلخانه سازه قوسی (Arch Greenhouse)
توضیح : یکی از رایج‌ترین و ساده‌ترین سازه‌هاست که دیواره‌ها و سقف به شکل قوس نیم‌دایره ساخته می‌شن. معمولاً از لوله‌های فلزی یا آلومینیومی خمیده تشکیل می‌شه.
اجزاء اصلی : قاب فلزی قوسی - پوشش پلاستیکی (پی وی سی یا پلی اتیلن) یا شیشه‌ای - درب و تهویه (دستی یا اتوماتیک) - پایه‌ها و فونداسیون سبک
مزایا : اجرای سریع و ارزان - مقاومت مناسب در برابر باد و باران - نیاز به مصالح کمتر نسبت به سازه‌های پیچیده‌تر - فضای داخلی مناسب برای اکثر محصولات
معایب : محدودیت ارتفاع و فضای عمودی برای بعضی محصولات - کمتر مناسب مناطق سردسیر با برف زیاد (ممکنه برف روی سقف بمونه) - قابلیت نصب تجهیزات اتوماتیک کمتر نسبت به سازه‌های پیشرفته‌تر
۲. گلخانه قاب خورشیدی (Ridge and Furrow / Gothic)
توضیح : این نوع سازه دارای سقف‌های شیبدار و نوک‌تیز هست که به شکل چند مثلث یا سقف شیروانی کنار هم قرار می‌گیرن.
اجزاء اصلی : قاب فلزی با چند سقف شیبدار - پوشش شیشه یا پلاستیک - سیستم تهویه پیشرفته (جانبی و سقفی) - اسکلت مستحکم و پایه‌های قوی
مزایا : مناسب برای مناطق با بارش زیاد (برف و باران سریع از سقف می‌ریزه) - تهویه بهتر و کنترل دما راحت‌تر - امکان نصب تجهیزات اتوماتیک و سیستم‌های پیشرفته - فضای عمودی بیشتر برای رشد گیاهان بلند
معایب : هزینه ساخت و نصب بالاتر نسبت به گلخانه قوسی - پیچیدگی در طراحی و نگهداری - نیاز به فونداسیون قوی‌تر و زمان اجرای بیشتر
۳. گلخانه تونلی (Tunnel Greenhouse)
توضیح : نوعی از سازه قوسی که معمولاً با پوشش پلاستیکی نازک و سبک ساخته می‌شه و اغلب برای کشت‌های فصلی یا نیمه‌صنعتی استفاده می‌شه.
اجزاء اصلی : قاب ساده و قوسی از لوله‌های فولادی یا آلومینیومی - پوشش پلاستیکی شفاف یا کدر - درب ساده و تهویه دستی - پایه‌های موقت یا کم‌عمق
مزایا : بسیار ارزان و سریع قابل نصب - مناسب برای کشت‌های فصلی و کوتاه‌مدت - وزن کم و قابلیت جابجایی - مصرف کم انرژی برای گرم‌کردن
معایب : دوام و عمر کم نسبت به گلخانه‌های دائمی - مقاومت پایین در برابر باد و شرایط سخت جوی - محدودیت در نصب تجهیزات پیشرفته - فضای کم و کنترل دما کمتر دقیق
۴. گلخانه شیشه‌ای سنتی (Glasshouse)
توضیح : گلخانه‌های شیشه‌ای با چارچوب فلزی یا چوبی که سقف و دیواره‌ها از شیشه تشکیل شده‌اند. این نوع گلخانه‌ها بیشتر در مقیاس صنعتی و حرفه‌ای استفاده می‌شن.
اجزاء اصلی : اسکلت فلزی یا آلومینیومی - شیشه‌های نشکن یا چند جداره - سیستم تهویه پیشرفته (سقفی، جانبی و اتوماتیک) -سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی
مزایا : انتقال نور عالی و توزیع یکنواخت - کنترل دما، رطوبت و تهویه دقیق - عمر طولانی و استحکام بالا - مناسب برای کشت‌های حساس و با ارزش بالا
معایب : هزینه ساخت و نگهداری بسیار بالا - نیاز به تجهیزات گرمایشی قوی در زمستان - نصب و تعمیرات تخصصی و زمان‌بر - وزن زیاد و نیاز به فونداسیون قوی
اجزای اصلی همه گلخانه‌ها
اسکلت سازه: فلزی (فولادی، آلومینیومی) یا چوبی
پوشش گلخانه: شیشه، پلاستیک پلی‌اتیلن، پلی‌کربنات
سیستم تهویه: دستی، اتوماتیک، سقفی، جانبی
سیستم گرمایش: بخاری، هیتر، گرمایش از کف (اختیاری)
سیستم آبیاری: هیدروپونیک، قطره‌ای، مه‌پاش و غیره
تجهیزات کنترل: سنسورهای دما، رطوبت، نور، CO2